KARPOMETAKARPAL EKLEM ARTROZU (BAÅžPARMAK KÖK EKLEMİ KİREÇLENMESİ)
Nedir?
Eklemlerde bulunan kemiklerin her iki yüzeyi kıkırdakla kaplanmıştır. Kıkırdak yapı kemiklerin hareket sırasında, eklem içinde kolayca kaymasını ve kemik uçlarının birbirine sürtmemesini saÄŸlar. Osteoartrit “kireçlenme”, eklem kıkırdağı ve komÅŸu kemik dokularda bozulma ve aşınma ile karakterize, eklem aÄŸrısına ve tutukluÄŸuna neden olan süregen bir eklem hastalığıdır. BaÅŸparmak kök eklemi (karpometakarpal eklem) en sık tutulan ikinci eklemdir.
BaÅŸparmak kök eklemi; trapez kemik ve birinci metakarp (tarak kemik) kemik tarafından oluÅŸturulan seleye benzer bir eklemdir. Eklemin seleye benzer yapısı nedeniyle, baÅŸparmağın kendi etrafında dönmesi, öne-arkaya kıvrılabilmesi, yanlara açılabilmesi ile çimdikleme yapılabilmesi saÄŸlanır.
Nedenleri nelerdir?
Osteoartrit olasılıkla kıkırdağın yapısındaki baÄŸ dokusuna ait maddeleri üreten hücrelerin anormal çalışması sonucu ortaya çıktığı düÅŸünülmektedir. BaÅŸparmak kök eklem artriti, kadınlarda erkeklere göre daha sık ve sıklıkla 40 yasından sonra görülür. Eklem kıkırdak hasarı, baÄŸ yaralanması ve eklem içi kırık geçirilmiÅŸ olması artrit “kireçlenme” görülme ihtimalini arttırır.
Semptomları nelerdir?
Artrit ilerledikçe eklemde görülen aÄŸrı artar. AÄŸrı sıklıkla çimdiklemenin kullanıldığı, kapı ve kilit açma, yazı yazma, kavanoz açma gibi hareketlerde artmaktadır. Özellikle dinlenme anında ve geceleri aÄŸrı oluÅŸabilir. Hastalar çoÄŸu zaman kavrama ve çimdikleme yapamadıklarından yakınırlar.
Başparmak tabanında şişmeye bağlı şekil bozukluğu veya basmakla hassasiyet saptanabilir. Başparmak hareketleri giderek azalır ve hareket kaybı gelişir. Eklemde tıkırtı hissi olabilir.
Nasıl tanı konur?
Hastanın semptomları sıklıkla tanıyı koydururken, muayene esnasında parmağı bastırarak döndürme yapıldığında aÄŸrının artması, kıtırtı hissi duyulması tanıyı kuvvetlendirir. Çekilen röntgen filmlerinde de baÅŸparmak kök eklemindeki artritin derecelendirilmesinde faydalıdır. (xray görüntüsü)
Tedavi seçenekleri nelerdir?
BaÅŸparmak kök eklem kireçlenmesi, baÅŸlangıçta genellikle cerrahi gerektirmemektedir. AÄŸrı kontrolu; buz tatbiki, ilaçlar, ateller ve eklem içi kortikosteroid enjeksiyonu ile saÄŸlanabilir. Son zamanlarda ilaç olarak önerilebilen glukuzamin de kullanılabilir. (ÅŸekil:uygun atel)
Eklem hareket geniÅŸliÄŸi azalmış, gece aÄŸrıları artmış ve cerrahi dışı tedavinin yararlı olmadığı hasta grubunda seçilen cerrahi yöntemle eklem içi kıkırdakların temizlenmesi, trapez kemiÄŸin çıkarılarak boÅŸluÄŸun deÄŸiÅŸik tendon materyalleri ile doldurulması yapılabilir. Cerrahi iÅŸlem için hastanın gece hastanede yatması genellikle gerekmez. Genellikle 1 ay içinde Fizik tedavi programına alınarak parmakta harekete baÅŸlanır.